«مصحف مشهد رضوی» نکات فراوانی دارد که کنجکاوی ما را برمی‌انگیزد
تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۱۱۲۳۰
گروه پژوهش و دانش خبرگزاری علم و فناوری آنا، فرهاد بامداد؛ قرآن مجید، معجزه جاوید پیامبر اعظم و سخن ساری و جاری رب العالمین، با بندگان است. یکی از مهمترین ویژگی‌هایی که سبب گشته تا قرآن ابدی باشد، تحریف ناپذیری آن است.
به مسئله تحریف نشدن از دو دریچه می‌توان نگریست؛ درون دینی و برون دینی.
درون دینی
از سویه درون دینی، یعنی باورمندان به این که قرآن مجید، کلام الله است و حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) رسول الله با توجه به آیه حفظ تکلیف آشکار است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
استدلال قرآنی
إِنّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الْذِکْرَ وَ إِنّا لَهُ لَحافِظونَ (بى‌تردید ما این قرآن را به‌تدریج نازل کرده‌ایم، و قطعآ نگهبان آن خواهیم بود) (سوره حجر، آیه ۹)
بر این اساس قادر متعال که قرآن را نازل کرده، از آن نگهبانی هم خواهد کرد، چرا که وَلِلَّهِ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ وَاللَّهُ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (و مالکیّت و فرمانروایی آسمان‌ها و زمین فقط در سیطره خداست، و خدا بر هر کاری تواناست).(آیه ۱۸۹ سوره آل عمران)
استدلال شیعیان
افزون بر این آیه که در آن به صراحت به نگهبانی از کلام‌الله اشاره شده است، شیعیان یعنی آنها که به مقام ولایت و عصمت ائمه‌اطهار (علیهم السلام) باور دارند، آل الله را بر اساس حدیث شریف ثقلین هم‌سنگ قرآن می‌دانند، یک دلیل دیگرهم برای حفظ قرآن مجید از هر شکل از دستکاری وجود دارد.
آن دلیل هم این است که اهل بیت تا آغاز غیبت صغری یعنی ۲۶۰ قمری در میان امت اسلامی آشکارا می‌زیستند و تا آن زمان قرآن به شکل کنونی آن تثبیت شده بود، بی‌گمان با توجه به مقام عصمت و ولایت معصومین در برابر هر شکلی از تعرض به کلامی که جد بزرگوارشان رسول آن بود و پدرشان کاتب آن سکوت نمی‌کردند.
برون دینی
در نگاه برون دینی، به قرآن به عنوان یک متن تاریخی نگریسته می‌شود. یعنی مانند هر متن دیگری در این نگاه، قرآن (نعوذ بالله) نوشته‌ای تاریخی است مانند، کتاب ایلیاد و اودیسه هومر، متن‌های برجای مانده از ایران باستان و مصر کهن یا آثار برجای مانده از کنفوسیوس.
در این رویکرد هر سند و مکتوبی که ما را به تاریخ ادعایی نگاشته شدن اثر نزدیک کند، می‌تواند بسیار رهگشا باشد چرا که نشان می‌دهد متنی که اکنون در دسترس است تا چه حد با متن در زمان نگارش نخستین آن مطابقت دارد.
بر این اساس مصحف مشهد رضوی سند یگانه دیگری است در راستای حقانیت باور، مومنان به الله، رسول الله و کلام الله در برابر مورخان برون دینی. مصحف مشهد رضوی نسخه‌ای از قرآن کریم است که تاریخ آن به قرن نخست هجری باز می‌گردد و در کتابخانۀ آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.
این نسخه با ۲۵۲ صفحه، کامل‌ترین مجموعه برگ‌هایی از یک قرآن کامل از صدر اسلام (قرن نخست) است که در سراسر جهان تا اکنون یافت شده. بیش از ۹۵% از قرآن مجید که اکنون در دسترس همگان است با مصحف مشهد رضوی یکسان است.
این مصحف بی‌همتا برای پژوهشگری که بخواهد به بررسی قرآن به عنوان متنی کهن البته بدون جهت گیری مثبت یا منفی بپردازد، چونان نقشه راهی است که می‌تواند او را به گنج برساند.
بر همین اساس مایکل کوک، تاریخ‌نگار، شرق‌شناس، سردبیر اصلی تاریخ اسلام جدید کمبریج و استاد دانشگاه پرینستون یادداشتی نوشته است که در وبگاه مصحف مشهد رضوی منتشر شده است، که در ادامه آن را می‌خوانید. (برای خواندن متن اصلی هم می‌توان به این نشانی مراجعه کرد):
مایکل کوک، استاد دانشگاه پرینستون
تاریخ آغازین متن قرآن یکی از حوزه‌هایی است که در دهه‌های اخیر شاهد پیشرفت‌های چشمگیری بوده، هرچند تنها تعدادی محدود از نسخ بسیار قدیمی قرآن، یا اجزای قابل توجه آن تا به امروز بر جای مانده است.
یکی از این نمونه‌ها مصحفی است که بخش اعظم آن در دو نسخۀ محفوظ در کتابخانۀ حرم مقدس در مشهد باقی مانده است. تاریخ‌گذاری کربنی نشان می‌دهد که احتمالاً این کتاب به نیمۀ دوم قرن اول هجری متعلق است و بررسی‌های کهن‌خط‌شناسانه نیز این تاریخ‌گذاری را تأیید می‌کند.
متن این مصحف عمدتاً با آن شکل متعارف از قرآن انطباق دارد که بر اساس منابع ما به مدینه منتسب است، اما گاه نیز با قرائت‌هایی که به مناطق دیگر مربوط است هم‌خوانی دارد.
به عکس، تقسیم‌بندی متن در قالب آیات تفاوت چشمگیری با سنت‌های منطقه‌ای مختلف و مشهور دارد؛ و شگفت آنکه در سه نقطه، این مصحف ظاهراً قرائت‌هایی را حفظ کرده است که از قرائت مطابق با متن معیار که به قولی حجاج (متوفی ۹۵ هجری) فرماندار وقت عراق تثبیت کرده بود، قدیمی‌تر است. به این دلایل و به دلایل دیگر، فراهم‌سازی دسترسی پژوهشگران به چنین مصحفی، خود خدمتی ارزشمند به مطالعۀ تاریخ قرآن است.
اما ویژگی این مصحف فقط قدمتش نیست، بلکه نکات فراوانی دارد که کنجکاوی ما را برمی‌انگیزد.
مصحف مشهد رضوی مثل تقریباً تمام نمونه‌هایی که از قرآن نخستین در اختیار داریم، متن را کمابیش به شکل رسمی و یکنواخت شده‌اش در نیمۀ دوم قرن اول هجری حفظ کرده است، و سوره‌ها نیز در آن به شکل متعارف ترتیب یافته‌اند. با این حال، مطالعۀ دقیق کریمی‌نیا بی‌تردید نشان می‌دهد که در مقطعی پس از نگارش اولیۀ مصحف، ترتیب سوره‌ها به شکل اساسی و با بریدن و چسباندن تغییر یافته است. در اصل سوره‌ها ترتیب کاملاً متفاوتی داشته‌اند، و این همان ترتیبی بوده است که بر اساس منابع، می‌دانیم نسخه‌ای از متن قرآن ــ که دیگر در اختیار نداریم ــ پیش از یکنواخت‌سازی چنین ترتیبی داشته است.
این نکته به معمای دیگری می‌انجامد: این نسخۀ مفقود با شهر کوفه در عراق (و عبدالله بن مسعود) مرتبط است، حال آنکه متنی که معیار نگارش مصحف مشهد رضوی بوده است منتسب به مدینه است. اینکه چه شرایطی دست به دست هم داده تا این متن چندسرشت عجیب و تاحدی منحصربه‌فرد پدید آمده، پرسشی سخت جذاب است. پاسخ هر چه باشد، این مصحف مدرکی مهم است درباب تاریخ مکتوم ارتباط متن معیار قرآن با نسخه‌هایی که پیش از آن رواج داشت.
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: پژوهش قرآن آستان قدس رضوی دانشگاه پرینستون مصحف مشهد رضوی قرآن مجید برون دینی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۱۱۲۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برگزاری دوره تربیت معلم تدبر سوره‌ای قرآن در مشهد
به گزارش حوزه استان ها خبرگزاری تقریب، دوره تربیت معلم تدبر سوره‌ای قرآن ویژه آموزش به نوجوانان ۹ تا ۱۴ سال با همکاری اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، سازمان دارالقرآن کشور و توسط مؤسسه قرآنی «راه بهشت» مشهد به‌صورت حضوری برگزار می‌شود.
این دوره شامل سرفصل‌های آموزش محتوای تدبر سوره‌ای، روش‌های ایده‌پردازی تدبری، روش تدریس و فنون کلاس‌داری، مهارت‌ها و فنون جذاب‌سازی، بازی، مسابقه، خلاقیت، قصه‌گویی، مخاطب‌شناسی کودک و نوجوان، سیر و سرفصل‌های آموزش قرآن است.
دریافت گواهینامه تخصصی پایان دوره استفاده از خدمات آموزشی پس از دوره معرفی به مراکز و مدارس متقاضی عضویت در باشگاه مربیان راه بهشـت و به‌کارگیری در عرصه‌های آموزشی، پژوهشی و بهره‌مندی از سایر تسهیلات ... از مزایای شرکت در این دوره است.
شرکت‌کنندگان در دوره باید حداقل ۱۸ سال تمام داشته باشند، ضمن اینکه شرایط تحصیلی از جمله طلبه پایه چهارم و بالاتر، دانشجوی رشته‌های مرتبط با الهیات و قرآن کریم لحاظ شده است.
افرادی که معلم مدارس ابتدایی و متوسطه باشند یا گواهی مربیگری در زمینه‌های قرآنی، دینی و مذهبی و فرهنگی داشته باشند شامل این شرایط هستند، علاوه بر این نیز افراد دارای گواهی مربیگری در زمینه‌های کار با کودک و نوجوان، گواهی پایان دوره یکی از دوره‌های تدبر (حداقل یک سطح یا یک جزء) و یا رزومه مناسب و تجربه کافی در زمینه‌های قرآنی و یا کودک و نوجوان را داشته باشد می‌توانند در این دوره شرکت کنند.
سرفصل‌های کل دوره شامل ۳۰ سرفصل است که ۱۵ سرفصل آن به‌صورت حضوری و ۱۵ سرفصل آن به‌صورت مجازی و آفلاین ارائه می‌شود.
مباحث دوره به‌طور کلی شامل بخش‌های محتوایی، مهارتی و مبانی است که افراد باید در جلسات حضوری شرکت کنند، ضمن اینکه فیلم‌های آموزشی بخش آفلاین، تا روز شروع دوره در ایتا برای افراد ثبت‌نام شده ارسال می‌شود.
متقاضیان شرکت در این دوره می‌توانند از طریق لینک صفحه ثبت‌نام http://B۲n.ir/g۱۴۹۹۷ آیـدی ثبت‌نام در ایتا @Raahebehesht_mashhad اقدام کرده و برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره‌های ۰۹۳۵۲۶۷۴۲۷۰ و ۰۹۰۲۲۹۷۴۲۷۰ تماس حاصل کنند.
زمان برگزاری دوره ویژه بانوان در روزهای ۱۹، ۲۰، ۲۶، ۲۷ اردیبهشت و برای آقایان در روزهای ۳، ۴، ۱۰، ۱۱ خرداد در محل مؤسسه قرآنی راه بهشت واقع در میدان توحید، خیابان سنایی ۱۱ پلاک ۱۰۰ تدارک دیده شده است.
انتهای پیام/
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور